Nga morearea o te huha me te turi whakakapi
He raru pea mo nga taatai katoa mo nga raruraru. Ko te mohio he aha enei morearea me te pehea e pa atu ai ki a koe ko te waahanga ki te whakatau mena ka pokaina to raru.
Ka taea e koe te awhina ki te whakaheke i nga tuponotanga mai i te pokanga ma te whakamahere i mua.
- Tohua he taakuta me te hōhipera e whakarato ana i te atawhai tino kounga.
- Korero ki to kaiwhakarato hauora i mua roa o to pokanga.
- Rapua nga mea ka taea e koe hei aarai i nga raru i te waa me muri o te pokanga.
Ko nga momo pokanga katoa ka raru pea. Ko etahi o enei ko:
- Nga raru o te manawa i muri o te pokanga. He maha ake enei mena kua paingia e koe te mate rongoa whanui me te ngongo manawa.
- Te mate ngakau, te patunga ranei i te wa i muri i te pokanga ranei
- Te mate i te hononga, te puhukahu (niumonia), te ara mimi ranei.
- Te whakaora i te patunga kino. He nui ake pea tenei mo nga taangata kaore i te hauora i mua i te pokanga, ka momi paipa, kei te mate huka ranei, ka tango rongoa ranei e ngoikore ana o raatau punaha aukati.
- He uruparenga mate ki te rongoa i whiwhi koe. He onge tenei, engari ko etahi o enei uruparenga ka mate pea i te ora.
- Hinga i te hohipera. He raru nui pea te hingatanga. He maha nga mea ka hinga tonu, tae atu ki nga kaakahu korekore, papa papahekeheke, rongoa ka hiamoe koe, ka mamae, kaore i te waia, ka ngoikore i muri o te pokanga, ka neke haere ranei me te nui o nga ngongo e piri ana ki to tinana.
He tikanga noa kia ngaro te toto i te waa ka whai muri i te pokanga o te turi, o te turi ranei. Ko etahi taangata e hiahia ana kia whakahekehia te toto i te waa o te pokanga, i te waa ranei e ora ana i te hohipera. Kaore pea koe e hiahia ki te whakaheke i te toto mena he nui te toto toto whero i mua o te pokanga. Ko etahi taaputanga me tuku toto koe i mua i te pokanga. Me patai atu koe ki to kaiwhakarato mehemea he hiahia kei roto mo tera.
Ko te nuinga o te toto i te waa o te pokanga ka ahu mai i te wheua kua motu. Ka pa he maru ki te kohia he toto i te hononga hou i raro ranei o te kiri i muri o te pokanga.
Ko to tupono kia whai puka whakaheke toto he teitei ake i te wa ana muri tonu i muri i te pokanga o te turi, o te turi ranei. Ko te noho, ko te takotoranga ranei mo te wa roa i te wa i muri i muri o te pokanga ka tere haere to toto i roto i to tinana. Ma tenei ka nui ake te raru o to mate toto.
E rua nga momo toto tototo:
- Trombosis uaua hohonu (DVT). Koinei te toto toto ka tupu pea i roto i o uaua waewae i muri o te pokanga.
- Te whakaohooho ngongo. Ko enei te whakaheke toto ka haere pea ki o pungarehu ka raru ai te manawa o te manawa.
Hei whakaheke i to mate toto:
- Ka whiwhi pea koe i nga mea whakaheke toto i mua i muri o muri o te pokanga.
- Ka mau pea i a koe nga kairi komihana ki o waewae kia pai ake ai te rere o te toto i muri o te pokanga.
- Ka whakatenatena koe ki te mahi korikori i te moenga ka wehe atu i te moenga ka haere i roto i nga wharenui hei whakapai i te rere o te toto.
Ko etahi raru ka pa mai i muri o te pokanga o te turi, o te turi ranei:
- He pangia i to hononga hou. Mena ka puta ana tenei, me tango pea to hononga hou ki te horoi i te mate. Ko tenei raru ka raru pea ki te hunga e mate huka ana, ki te punaha ngoikore ranei. Whai muri i te pokanga, me nga wa i mua o te pokanga, ka ako koe ki nga mea ka taea e koe hei aarai i nga mate i to hononga hou.
- Te tohatoha i to hononga hou. He onge tenei. He maha tonu te waa ka hoki mai koe ki nga mahi i mua i to teuteu. Ma tenei ka pa te mamae ohorere me te kore e kaha ki te hikoi. Me waea atu ki to kaiwhakarato mena ka tupu tenei. Akene me haere koe ki te ruuma whawhati tata. Akene me hiahia koe ki te taatai whakahoutanga mena ka rite tonu tenei.
- Te wewete i to hononga hou i te wa kua roa. Ma tenei ka mamae pea, i etahi wa ka hiahiatia tetahi taatai hei whakatika i te raru.
- Mau me te roimata o nga waahanga neke o to hononga hou i te wa kua roa. Ka whati pea nga mongamonga iti ka pakaru te wheua. Akene me mahi ano he mahi hei whakakapi i nga waahanga neke me te whakatika i te koiwi.
- He uruparenga mate ki nga waahanga whakarewa o etahi hononga honoa. He tino onge tenei.
Ko etahi atu raru mai i te poki o te turi turi ranei ka taea te mahi. Ahakoa he onge, ko nga raru penei:
- Kaore i rahi te mamae o te mamae. Ma te taahiraa whakakapinga honohono e whakaora te mamae me te pakari o te mate rumati mo te nuinga o nga taangata. Ko etahi o nga tangata ka raru pea etahi tohu o te mate kauri. Mo te nuinga o nga taangata, ko te taahiraa i te nuinga o te waa ka nui ake nga tohu mo te nuinga o nga tangata.
- He waewae roa, poto ake ranei. Na te mea kua hatepea atu te koiwi, kua whakauruhia he totika hou, ka roa pea, poto atu ranei to waewae ki to hononga hou i tetahi atu o to waewae. Ko te rereketanga nei ko te 1/4 o te inihi pea (0.5 henimita). He ruarua nei te raru, te tohu ranei.
Ferguson RJ, Palmer AJ, Taylor A, Porter ML, Malchau H, Glyn-Jones S. Hip whakakapi. Lancet. 2018; 392 (10158): 1662-1671. PMID: 30496081 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30496081.
Harkess JW, Crockarell JR. Te mate pukupuku o te hope. I roto i: Azar FM, Beaty JH, Canale ST, eds. Campbell's Operative Orthopedics. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: chap 3.
McDonald S, Wharangi MJ, Beringer K, Wasiak J, Sprowson A. Maatauranga o mua mo te turi, turi ranei. Cochrane Database Syst Rev.. 2014; (5): CD003526. PMID: 24820247 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24820247.
Mihalko WM. Te mate pukupuku o te turi. I roto i: Azar FM, Beaty JH, Canale ST, eds. Campbell's Operative Orthopedics. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2017: chap 7.